







Türküler
Suriye Türkmen Türküleri kendine özgü ağız yapısıyla söylenen türkülerdir. Suriye Türkmen Yörelerinde söylenen türküler genellikle Ağıt, Ömeri, Garip, Kılınçoğlu, Karacaoğlan, Ezogelin ve Barak havalarıdır. Göç ve iskâna tabi tutulan Suriye Türkmenleri Türkü bakımından oldukça zengindir. Türkmen Türkülerinin büyük çoğunluğu anonimdir ya da ağızdan ağza söylenirken söyleyeni kaybolmuştur. Usullü olan türküler grubunda genellikle Oyun havaları yer alır ki bunlara oynak hava, kırık hava adı verilmektedir. Ağıt ve göç türkülerine Amanın diye başlanır. Bu da Suriye Türkmenlerinde acıyı, kederi ifade etmektedir Örnek.
Amanın sabah erkenden de Isbağlar'ı bastılar.
Aman iki kardaşı da bir arada kestiler aman, aman, aman.
Aman kanlı köynekleri de bohçalara bastılar.
Kardaş yanarım beyler ağlarım.
Avunan avladılar ikimizi söndürdüler çıramızı.
Boş koydular odamızı oy oy oy oy.
EMİNEM EMİNEM
Elini sorarsan azez ellidir.
Kendin orta boylu ince bellidir.
Ağ elleri deste deste güllidir.
Eminem Eminem benim Eminem.
Ver elini bana gidek evime
***
Sepetini almış gider bağlara.
Gözüm yaşı ırmak oldu döndü pınara.
Dönüp dönüp bakıyordu ardına.
Eminem Eminem benim Eminem.
Ver elini bana gidek evime.
***
Kapısında ördekleri yüzüyor.
Mendil almış gözyaşını siliyor.
Sesin duydum inim inim inliyor.
Eminem Eminem benim Eminem.
Ver elini bana gidek evime.
ÖMER GÜLCAN
MECİT AĞA
Ceke'den çıkmış da iki kamyon yan yana.
Kamyonu tekeri de boyanmış kana.
Mecid'i vuranlarda ataşta yana.
Ceke viran oldu da gel oğlum Mecit.
***
Ceke'nin etrafı da halktan geçilmez.
Mecit Ağa'ya da kıymat biçilmez.
Mecit ağa gibide ağa seçilmez.
Ceke viran oldu da gel oğlum Mecit.
ANONİM
GARİP
Uyudum uyandım da yar seni gördüm.
Dağılmış aklımı da başıma verdi.
Gül yüzlü Senem'i de sılada koydum.
Yol ver güzel yol ver ben gider oldum.
***
Olmaz güzel olmaz bu böyle olmaz.
Bülbül gülü bırakıp ta dikene konmaz.
Baban Kurt Beyde karşı durulmaz.
Yol ver güzel yol ver ben gider oldum.
***
Yılan değilim de Şahmeranın, kızıyım.
Gölgede beslenmiş körpe kuzuyum.
Anamın babamın iki gözüyüm.
Gadan ben alam garip aman kal bizim elde.
ANONİM
İNSAN SEVİP SEVDİĞİNİ ALMAZSA
İnsan sevip sevdiğini almazsa
Başından belalı iş gelir geçer.
Eyle gelin olup sana gelmezse.
Gözün abu ara yaş gelir geçer.
***
Mecbura çekilir başa gelenler.
Ne bilir sevdayı bana gülenler.
İflah olmasında oy oy yârin alanlar.
Daha bana nice taş gelir geçer.
ANONİM
HACO GELİN
Bahar gelmiş de Haco gelin bağlar budanmış (yaralı yavrum aman aman)
Bizim gül’e de bir çift bülbül dadanmış (Aman, aman, aman, Haco gelin dadanmış)
Duydum kine o yar bana gücenmiş (Yarlı yavrum aman, aman)
Suçu neymiş de öldürdüler gelini.
Aman, aman, aman, Haco gelini, gelini.
***
Anan seni de has dağında beslemiş (yaralı yavrum aman, aman)
Saçlarını da gül yağıyla ıslamış (Aman, aman, aman, Haco gelin ıslamış)
Anan seni de kara gün için mi beslemiş (Yaralı yavrum aman, aman)
Suçu neymiş de öldürdüler gelini.
Aman, aman, aman, Haco gelini, gelini.
***
Haco gelin de bizim elin çiçeği (yaralı yavrum aman, aman)
Göç göç etmişler de kaldırırlar göçegi (Aman, aman, aman, Haco gelin göçeği)
Sol börgünden de vurmuşlar yaylı bıçağı (Yaralı yavrum aman, aman)
Suçu neymiş de öldürdüler gelini.
Aman, aman, aman, Haco gelini, gelini.
ANONİM
BEY MAİL
Aman bir ay doğarda ilk akşamdan geceden (Geceden, geceden, geceden)
Şavkı vurur pencereden bacadan (Gülüm bacadan, bacadan)
Aman uykusuz mu kaldın da (Beymail'im) dünkü geceden (geceden, geceden)
Uyan bey mailim uyan, uyan gadan ben alım (kölen ben olum)
***
Aman mail ne yatarsın da korku dağında (dağında, dağında)
Aman bülbüller ötüşür babam bağında (bağında, bağında)
Gel bir sefa sürelim de (Beymail'im) gençlik çağında (çağında, çağında)
Uyan bey mailim uyan, uyan gadan ben alım (kölen ben olum)
ANONİM
ELBEYLİOĞLU 1
Akşam olur da el başıma derilir.
Gitme diye de yar boynuma sarılır.
Benim ölüm fermanım da İstanbul’a verilir.
Kaldır Elbeylioğlu'da boranını kışını.
Bende gidim yarıma.
***
Ilgıt ılgıt eser de garbi yelleri.
Her estikçe de rehan verir gülleri.
Burnuma kokar da bizim Bumbuç elleri.
Kaldır Elbeylioğlu'da boranını kışını.
Bende gidim yarıma.
ELBEYLİOĞLU AHMET BEY
ELBEYLİOĞLU 2
“İstanbul’dan ferman geldi nideyim:
Göç çekip de meratibe gideyim?
Yaylam seni kime emanet edeyim?
Ben gidiyom telli yaylam, kal kalan.
***
Pınarların yosun tutsun, akmasın:
Menekşeler düze çıksın kokmasın.
Gezdiğim yerlere insan çıkmasın,
Ben gidiyom telli yaylam, kal kalan.
***
Sultanabaş erekeme bağlı olur,
Suyun içen hastalar sağlı olur,
Kürtler çıkar üstümüze ağa mı olur,
Ben gidiyom telli yaylam, kal kalan.
***
Sultanbaş cümle dağdan uludur,
Kar akıdır on beş dağın eridir,
Arap atlar Koçyiğitler eridir,
Ben gidiyom telli yaylam, kal kalan
***
İlbeylioğlu kestirmiyor gümanım,
Ala gözden gelir yürek dumanı,
Ardı bozlak önü yaylak çimeni,
Ben gidiyom telli yaylam, kal kalan.
ELBEYLİOĞLU AHMET BEY
YUMMA
Hele bakında şu derenin busuna.
Edey yeni düştük te yummaların hasına veyl, veyl.
Vermem Reyyan senide Halafınan Cesime yaval cesime.
Edey Araplarda da böyle güzel olurmu oy oy .
Hele Yumma'nın güzel Yumma'nın, Yumma'nın.
Gerdanında da gül olayım Yumma'nın, Yumma'nın yar, yar.
***
Akça köyden de bindirdiler Yumma'mı.
Edey Yumma gelin olmuşta burnu havalı yar, yar.
Aslı Hüdeyfe de aman Allah olmuş muvayli, olmuş muvayli.
Edey Araplarda da böyle güzel olurmu oy oy.
Hele Yumma'nın altın dişli Yumma'nın, Yumma'nın.
Çenesinde de düğüm olam Yumma'nın, Yumma'nın yar, yar.
***
Kara kuyusunda da su çeken kimdir.
Edey ak göksün üstünde de bir dilim peynir yar, yar.
Yumma'nın önü süre de ölecek gündür, ölecek gündür.
Edey Araplarda da böyle güzel olurmu oy oy.
Hele Yumma'nın güzel Yumma'nın, Yumma'nın.
Gerdanında da gül olayım Yumma'nın, Yumma'nın yar, yar.
ANONİM
GELİŞ
Horasandan çıktık yola, iskân ettik şol dağları biz
Culap çölü geliş yurdu, Bayır Bucak Türkmen elimiz
Bölük Bölük göçler ile Atlar ile kervan ile Düştük gurbet ellerine biz
***
Hama, Humus, Halep, Şam’da, Horan, Colan tepelerinde
Begdili, Elbeyli, Barak, Bayat, Türkmen aşiretimiz
Bölük Bölük göçler ile Atlar ile kervan ile Düştük gurbet ellerine biz
***
Yüklendi kervanlar göçe, Seksen dört bin otak evimiz
Asya, Avrupa, Afrika, üç kıtaya nam salmışız biz
Bölük Bölük göçler ile Atlar ile kervan ile Düştük gurbet ellerine biz
***
Selçuklardan, Zengilerden, Memluklerden Osmanlıdanız
Fırat suyundan geçtik biz Süleyman şahtır önderimiz
Bölük Bölük göçler ile Atlar ile kervan ile Düştük gurbet ellerine biz
ADİL ŞAN
GÖNÜL YARDAN AYRILMAZ
“Mestane de deli gönül mestane,
Âşık olan gül gönderir dostuna,
Döne döne teneşirin üstüne,
Yatmayınca gönül yardan ayrılmaz,
***
Gitmeseydim şu Halep’ten öte,
Kötülükler vermez dilime hata,
Eğersiz, yularsız ağaçtan ata,
Binmeyince gönül yardan ayrılmaz,
***
Halep Türkmen koç yiğidin vatanı,
Aramazlar gurbet elde yiteni,
Al döşek üstünde kızıl lekeyi,
Görmeyince gönül yardan ayrılmaz,
***
Gideydim şu dumanlı yollara,
Karışaydım boz bulanık sellere,
Adı duyulmadık elden ellere,
Gitmeyince gönül yardan ayrılmaz,
***
Metine de Karacaoğlan metine,
Yeni düştüm şu güzelin bendine,
Al döşek üstünde çakır dikene,
Yatmayınca gönül yardan ayrılmaz
KARACAOĞLAN (HALEP)
OĞLAN OĞLAN
“Hey oğlan oğlan.
Vay güzel oğlan.
Kolum sene yastık.
Saçım sene yorgan.
Hey güzel oğlan
Vay güzel oğlan
***
Samanlıktan inemem.
Yönümü sene dönemem.
Koynumdaki çütmelerin.
Sahibi var veremem.
Hey güzel oğlan
Vay güzel oğlan
***
Samanlıktan insene.
Yönünü bene dönsene.
Koynundaki çütmelerin.
Birini bene versene.
Hey güzel oğlan
Vay güzel oğlan
***
Yüzüğü mermer taşı.
Sevdiğim tacir başı.
Tacir Şam'a inerken.
İndi gözümün yaşı.
Hey güzel oğlan
Vay güzel oğlan
ANONİM (GOLAN)
KALEDEN İNDİM DÜZE
Kaleden indim düze.
Su getirdim rengize.
Yedi yıl hizmet ettim.
Bir ala gözlü kıza.
***
Hama yolu düz gider.
İnce belli kız gider.
Vurdum incesin kırdım.
Daha bize naz eder
***
Hama yolu düz gelir.
Bir kınalı kız gelir.
O kız yolu şaşırmış.
İnşallah bize gelir.
***
Dere boyu kavunluk.
Bugün hava yağmurluk.
Kızın gövnü var ama.
Annesinden hayınlık.
***
Karpuz kestim yede gel.
Kız adını dede gel.
Kız adını demezsen.
Bir öpücük ver de gel.
ABONİM (HUMUS)
NERE KOM YAVRUM SENİ
Nere koysam orda durmaz
Kayıp olunca bulnmaz
Her ne yapsam yüzü gülmez
Nere koyum Yavrum seni
***
Hem anayım hem babayım
Derdimi kime yanayım
Yavrum ben seni nere koyayım
Nere koyum Yavrum seni
ÖMER GÜLCAN
ZÜBEYDE GELİN
Evimden çıktımda aney hava bozuldu
Anlıma da kara yazı yazıldı yazıldı
Azez eline de mezarımız kazıldı
Zübeyde gelin bahtı karalı gelin zübeyde gelin
***
Askerlerde duyup buraya geldiler
Cenazemi de hastanede gördüler
Gelip köye de kara haber verdiler, verdiler
Zübeyde gelin bahtı karalı gelin zübeyde gelin
ABONİM